ازت(N): رنگ برگ ها زرد مایل به سبز شده که این رنگ به طور یکنواخت در قسمت اعظم برگ ها، بدون اختلاف بین پهنک و رگبرگ ها دیده می شود. به علاوه شاخه های جانبی باریک می شوند و با تشدید کمبود رشد گیاه دچار اختلال می گردد.

فسفر(P):از علائم مشهود کمبود این عنصرکاهش رشد قسمت های هوایی و عدم توسعه ریشه می باشد.شاخه های فرعی نسبت به ساقه اصلی و برگ ها نسبت به شاخه ها، با زاویه های جمع تری قرار می گیرند، برگ ها کوچک و مستقیم بوده و ممکن است قبل از رشد کامل از قسمت های پایینی ساقه شروع به خزان نمایند.

پتاسیم(K): گیاهی معمولا ضعیف، کوچک و کوتاه است. ظهور رنگ پریدگی در حاشیه برگ ها و افزایش آن به طرف سطح داخلی برگ و در ادامه نیز با خشک شدن سطوح تغییر رنگ یافته تشدید می گردد.

 

کلسیم(Ca): کلسیم ماده اصلی در تشکیل دیواره سلولی است و کمبود آن موجب بروز بدشکلی در بافت های تازه تشکیل شده می شود. در برگ های جوان نوک آنها به طرف بالا و حاشیه آنها به طرف بالا یا پایین لوله می شوند. خشک شدن ناگهانی برگ ها بدون هیچ گونه تغییر رنگ (سبز خشکی) نیز از علائم کمبود کلسیم در گیاهان می باشد. کمبود این عنصر در میوه ها نیز علائم مختلفی دارد مانند پوسیدگی گلگاه در صیفی جات.

 

منیزیم(Mg): علائم از برگهای مسن تر شروع شده و به تدریج به طرف برگ های جوان می رود.کمبود با مشاهده نقاط سفید یا زرد روشن در بین رگبرگ ها قابل تشخیص بوده و این نقاط بعدا به حالت بافت های خشک و مرده در می آیند.

 

گوگرد(S): رنگ پریدگی و کوتاهی بوته از عوارض کمبود این عنصر است. تفاوت این رنگ پریدگی با کمبود ازت در مراحل اولیه قابل تشخیص است و در این حالت ابتدا برگ های جوان رنگ پریده می شوند.

 

آهن(Fe): علائم کمبود این عنصر که غالبا در خاک های قلیایی بروز می نماید، زردی بافت برگ بین رگبرگ ها و سبز باقی ماندن رگبرگ هاست. این زرد شدگی از قسمت پایه برگ شروع و در امتداد رگبرگ  اصلی کشیده می شود. در حالت شدید برگ ها تقریبا سفید می شوند.

 

بر(B): فاصله میانگره ها کم شده و رشد جوانه ها دچار اختلال می شوند. همچنین بافت برگ ها حالت شکننده و پیچیده پیدا می کنند و در صورت شدت کمبود این عنصر جوانه ها سیاه، میوه ها بدشکل و پوست آنها چرمی شکل می شود.

 

روی(Zn): از علائم مشخص، رنگ پریدگی و کوچک ماندن برگ های جوان است.در صورت تشدید کمبود، سرشاخه ها در درختان میوه خشک شده و گاهی موجب ریزش میوه می شود.

 

منگنز (Mn): برگ هایی که دچار کمبود منگنز می باشند رنگ پریده شده، که این رنگ پریدگی از نوک و حاشیه شروع و در فاصله رگبرگ ها پیش می رود و اغلب رگبرگ های مویین را نیز در بر می گیرد(برخلاف آهن). در حالت شدید نقاط سوخته بین رگبرگ ها و حاشیه برگ ظاهر می گردد.

مس(Cu): کمبود مس موجب بدشکلی و رنگ پریدگی برگ های جوان شده، در نوک و لبه ها بافت مردگی ایجاد می شودو تا افتادن دمبرگ اتفاق می افتد.

مولیبدن(Mo): در اثر کمبود این عنصر نواحی بین رگبرگی زرد شده و در ادامه بافت مردگی از لبه های برگ شروع می شود و به تدریج گسترش می یابد.

فارسی