نقش منگنز در ایجاد مقاومت گیاهی

یکی از اثرات تغذیه‌ی متعادل برای گیاهان، مقاومت به بیماری‌ها است. وقتی گیاهی مقادیر مناسبی (نه زیاد و نه کم) از عناصر میکرو و ماکرو را در اختیار داشته باشد، به راحتی می‌تواند در مقابل عوامل تهدیدکننده ایستادگی کند. یکی از این عناصر مهم منگنز است. در این مقاله تلاش می‌شود به آثار منگنز در ایجاد مقاومت در گیاه اشاره شود.

منگنز در رشد گیاه نقش اساسی دارد و یکی از دلایل اصلی شروع فرایند فتوسنتز است. در مقاومت گیاهی نیز، منگنز با روش‌های مختلفی تاثیرگذار است. این عنصر، در فعال شدن فیتوآلکسین ها (ترکیبات مولکولی که به پاسخ گیاه و ریکاوری بعد از هجوم پاتوژن کمک می‌کنند.) نقش دارد. به طور مثال منگنز در غلات با فعال کردن فیتوآلکسین‌ها و پاسخ‌های دفاعی دیگر ‌می‌تواند بیماری پوسیدگی ریشه را کنترل کند.

در گیاهان کلمی، منگنز کافی نقش بسیار مهمی در مقاومت گیاه در مقابل بیماری‌های اسکلروتینیایی، ریشه‌چماغی و پاسیاه دارد. زمین‌های کشاورزی که توسط منگنز محلول‌پاشی شده باشند، در صورت وجود آلودگی اسکلروتینیایی ، توان مقاومت در مقابل این بیماری و در نتیجه کاهش خسارات را دارند.

از طرفی دیگر اگر بیماری‌ها و استرس‌ها باعث کاهش رشد ریشه‌ی گیاهان شوند، مقدار کافی منگنز می‌تواند باعث شکل‌گیری ریشه‌های جدید و قدرتمندتری شوند. این نقش‌ها نشان‌دهنده‌ی تاثیر چشم‌گیر منگنز در گیاهان است، اما همانطور که متوجه شدید نکته‌‌ی پایه‌ای جلوگیری از کمبود این عنصر است، اما چطور می‌توان از کمبود این عنصر باخبر شد؟

شرایطی که احتمال کمبود منگنز را بالا می‌برند:

آب‌وهوای سرد و مرطوب، می‌تواند باعث کاهش جذب عناصر زیادی از جمله منگنز شود. همچنین عواملی مانند pH بالا، مقادیر بالای نیترات، سبک و شنی بودن خاک می‌تواند احتمال کمبود منگنز را بالا ببرد.

محلول‌پاشی علف‌کش‌ها جزء دلایل دیگری هستند که می‌توانند در جذب عناصر غذایی اختلال ایجاد کنند. در این شرایط استفاده‌ی همزمان منگنز و علف‌کش (در صورت وجود قابلیت اختلال) استراتژی مناسبی به نظر می‌رسد.

فارسی